Tomaszów Mazowiecki: ślad po mezuzie - pamiątka po Żydach

Tomaszów Mazowiecki. Dawno na łamach Kamienic w Polsce nie pokazywałem Wam śladów po mezuzach. Taki odnalazł się przypadkiem także w Tomaszowie - wyhaczony dosłownie w ostatniej chwili przed wyjazdem do Warszawy, gdzie w tym czasie miałem bazę wypadową.

O innych znalezionych przeze mnie mezuzach możecie poczytać tutaj.

 

Czytaj więcej »

Kalisz: mezuzy - pamiątki po Żydach

Kalisz. W przedwojennym Kaliszu odsetek Żydów momentami przekraczał nawet 35% ludności całego miasta. Pomimo upływu lat i dużych zniszczeń Kalisza z czasów I i II wojny światowej do dzisiaj można odnaleźć ślady po tej ludności. Pojawiają się zarówno kuczki (o jednej z nich wspominałem tutaj), jak i mezuzy. To właśnie tych drugich szukałem podczas ostatniej wizyty w Kaliszu w lipcu tego roku. Czym jest mezuza?

Tak mówi Wikipedia:

Mezuza (hebr. ‏מזוזה‎, dosł. odrzwia, futryna drzwiowa) – zwitek pergaminu z naniesionymi dwoma fragmentami Tory (Księga Powtórzonego Prawa 6,4–9 i Księga Powtórzonego Prawa 11,13–21), umieszczony w pojemniku wykonanym z drewna, metalu, kości lub szkła, albo w rurce, i zawieszany na zewnętrznej prawej framudze drzwi, w judaizmie mający wartość symboliczną, historyczną i religijną.

O kilku śladach po mezuzach wiedziałem z różnych źródeł, jednak o tym miejscu była cisza. Natrafiłem na nie zupełnie przypadkiem. Jest ono jak dla mnie szczególne, bo w futrynie pozostały aż 2 ślady po mezuzach. Warto wędrować swoimi ścieżkami i poszukać. Szukajcie - a znajdziecie!

Czytaj więcej »

Lublin: mezuza - pamiątka po Żydach

Lublin. Większa część dzielnicy żydowskiej, rozciągającej się w okolicach zamku, została zniszczona w trakcie II wojny. Jednak pomimo celowych działań związanych z zacieraniem śladów (planowe wysadzanie kamienic przez okupanta), można nadal odnaleźć pozostałości. Oto ślad po mezuzie znaleziony przy drzwiach jednego z mieszkań. 

O innych tego typu śladach możecie poczytać tutaj.

Czytaj więcej »

Przemyśl: mezuza - pamiątka po Żydach

Przemyśl. Kolejna, po tej z Siedlec, odnaleziona mezuza. Mieszkanka kamienicy była bardzo zdziwiona co tak fotografuję stare drzwi. Jak później dodała, po moich krótkich wyjaśnieniach, sama przez tyle lat nie zwróciła uwagi na ten ślad. Tego typu pozostałości po Żydach w Przemyślu odnalazłem co najmniej kilka. Zapewne, jakbym miał więcej czasu na zwiedzanie, jeszcze kilka mezuz udałoby się odkryć. Chciałbym jeszcze kiedyś w te rejony wrócić!

Czytaj więcej »

Siedlce: mezuza - pamiątka po Żydach

Siedlce. Dzisiaj odwiedzimy na łamach Klatkowca kolejne, już 49 miasto. Przy drzwiach jednej z kamienic wypatrzyłem dziwnie złuszczającą się farbę. Po głębszej analizie okazało się, że jest to ślad po obecności Żydów w Siedlcach. Mezuza - bo o niej mowa - stanowi zwitek pergaminu z fragmentami Tory. Zamieszczano ją na framugach drzwi wejściowych do bożnic, czy też zwykłych mieszkań, po prawej stronie drzwi, najczęściej skosem. Ile tego typu pozostałości jest jeszcze na obszarze Polski prawdopodobnie nikt nie wie - są one jednak obecnie rzadkością.

Czytaj więcej »

Lublin: Jeszywas Chachmej Lublin, czyli Lubelska Szkoła Mędrców

Lublin. Pośród lubelskich kamienic można znaleźć rzecz unikatową. Po dzień dzisiejszy zachował się tutaj budynek Lubelskiej Szkoły Mędrców. Wybudowany został w 1930 roku. Stanowił w tamtym czasie największą uczelnię talmudyczną na świecie. Dzisiaj budynek na powrót powrócił do gminy żydowskiej i jest udostępniany turystom. Na zdjęciu widoczna dawna aula wykładowa, a także znajdująca się przy jej wejściu przepięknie zdobiona mezuza zawierająca zwitek pergaminu z fragmentem tory.

Czytaj więcej »